Mijn Pilea-Avontuur

– click here for English –
De meeste van jullie kennen hem waarschijnlijk als de Pannenkoekplant: Pilea peperomioides. Ook wel ‘Chinese Money Plant’, ‘Missionary Plant’ of kortweg ‘Pilea’ genoemd. In dit bericht houd ik het ook bij ‘Pilea’, ook al is dit eigenlijk de verzamelnaam van het plantgeslacht, er zijn namelijk heel veel verschillende soorten Pilea. Sommige misschien wel meer bijzonder, maar Pilea peperomioides is de soort die inmiddels wereldberoemd is. Iedereen die een beetje van planten houdt, heeft er eentje in huis (en bij de echte plantengekken onder ons is het niet bij eentje gebleven). De meeste plantenvragen die ik op Instagram krijg gaan, nog steeds, over deze groene vriend. Dus je begrijpt het: het allereerste bericht in mijn kamerplantencategorie, het bericht dat je nu leest, moest natuurlijk gaan over deze rakker 😉

♡ HIP & HAPPENING ♡
In amper 3/4 jaar is het plantje van ‘zeldzaam en moeilijk te verkrijgen’ naar een bestseller gegaan die in veel woonkamers te vinden is. Pilea prijkt samen met Monstera deliciosa (gatenplant) al een tijdlang bovenaan lijstjes met hippe kamerplanten. Inmiddels zijn er dus ook al veel blogberichten te vinden over de Pilea. Toch vind ik ze vaak niet helemaal compleet en jullie (hopelijk) dus ook niet want jullie vragen blijven binnenkomen! Dus… hier nog een artikel over Pilea’s, maar dan van mij 😉 Te beginnen met waar deze plant zijn oorsprong vindt, want ik vind dit nog steeds een prachtverhaal!

♡ CHINESE PUZZEL ♡
Ik vertelde net al dat deze Pilea ook wel ‘Chinese Money Plant’ genoemd wordt. De plant komt oorspronkelijk uit China en groeit daar hoog in de bergen in de provincie Yunnan (ik zie een heel bos aan Pilea’s voor me, maar of dat beeld enigszins overeenkomt met de werkelijkheid mag Joost weten, ik heb nog nooit een duidelijke foto gevonden…!). En omdat de mooie, ronde bladeren wel wat weg hebben van muntjes is deze bijnaam wel te begrijpen. Zijn andere alias ‘Missionary Plant’ is wat minder vanzelfsprekend, maar daarom juist zo intrigerend. In de jaren 40 nam een Noorse missionaris een stekje vanuit China mee terug naar zijn thuisland. Daar deed de plant wat hij als geen ander kan: stekjes produceren. Die stekjes (van stekjes, van stekjes…) verspreidden zich al snel over heel Scandinavië en kwamen via een Noorse au pair die in Engeland werkte ook daar terecht. In de Londense Kew Gardens, een van de grootste botanische tuinen van de wereld (volgende keer als je in Londen bent, ECHT naartoe gaan, het is er zo ontzettend mooi!) en tevens wetenschappelijk instituut op het gebied van de plantensystematiek, heeft het tot in de jaren 80 geduurd voordat de Pilea officieel is beschreven door een botanicus. Bovenstaand verhaal werd namelijk pas duidelijk na uitvoerig onderzoek naar hoe de mysterieuze plant nou in hemelsnaam in Engeland terecht was gekomen. Met de hulp van een Zweeds televisieprogramma kregen de wetenschappers van Kew uiteindelijk het antwoord. Het fantastische verhaal is hier uitgebreider te lezen.

♡ MIJN PILEA-AVONTUUR ♡
Het stekgemak van de Pilea en die vrijgevige missionarismeneer (klinkt dit alleen in mijn hoofd onbedoeld heel erg fout?) die we eeuwig dankbaar zijn, hebben er dus voor gezorgd dat de plant zich in rap tempo verspreidde door, vooral, Europa. Andere delen van de wereld moesten iets langer wachten. Toen ik begin 2017 begon met het plaatsen van foto’s van mijn Pilea’s op Instagram kreeg ik om de haverklap reacties van hunkerende plantenliefhebbers uit voornamelijk Australië en Amerika die zich tevergeefs suf zochten in kwekerijen/tuincentra. Ook daar is het pannenkoekje nu wel beter verkrijgbaar. Mede dankzij Europese plantengekken die op hun manier weer de rol van de Noorse missionaris vervulden door stekjes op te sturen naar de ‘minderbedeelden op Pilea-gebied’ 😉

Mijn Pilea-avontuur heeft eigenlijk wel wat weg van bovenstaand verhaal en als jij al een tijdje een Pilea in huis hebt, herken jij dit waarschijnlijk ook wel, maar bij mij is het wel echt uit de hand gelopen! Ook ik begon ooit met 2 kleine plantjes. Nu, anderhalf jaar later, leven stekjes (van stekjes, van stekjes) van die eerste ‘moederplanten’ in huiskamers van vrienden en familie verspreid door heel Nederland. Zonder al die stekjes mee te tellen, heb ik inmiddels meer dan 30 Pilea’s thuis en grapt bijna iedereen die bij me thuiskomt dat ik mijn eigen Pileawinkel kan beginnen, haha!

♡ VERZORGING ♡
Genoeg verhaaltjes verteld nu, want je vraagt je misschien af waar al die (verzorgings)tips nu blijven 😉 Op een rijtje:
– LICHT – Hoe meer (zon)licht hij krijgt, hoe harder hij groeit. Zorg er alleen wel voor dat hij NOOIT buiten in de zon staat, dan verbranden de bladeren heel snel, ze krijgen bruine brandvlekken. En ook in de vensterbank kun je hem maar beter niet te lang in de volle zon hebben staan. Perfecte Pileaplek is een vensterbank waar een deel van de dag zonlicht op schijnt. Maar het fijne van de Pilea: in een wat schaduwrijker plekje (tot 3/4 meter afstand van een raam) doet hij het ook prima, maar groeit hij gewoon wat minder hard.
– DRAAIEN – De Pilea draait naar het licht. Voorkom scheefgroei door hem 1 x in de week te draaien.
– WATER – In de zomermaanden krijgen mijn Pilea’s 1 x per week water. Altijd op mijn vaste plantendag, dat geldt voor al mijn kamerplanten. De Pilea’s die in de vensterbanken staan, krijgen in warme weken 2 x per week water en dat geldt ook voor de jonge stekjes. In de wintermaanden houd ik het voor alle Pilea’s op 1 x per week.
– VOEDING – Alleen in de zomermaanden giet ik om de week wat vloeibare (biologische) plantenvoeding bij het gietwater.
– SNOEIEN – In de wintermaanden is het normaal dat de onderste bladeren slap gaan hangen en uiteindelijk bruine/gele vlekken krijgen. Deze bladeren hebben hun werk gedaan en kun je afknippen.
– BLOEIEN – Het komt niet vaak voor, maar je Pilea kan wel degelijk in bloei staan! Als je er in de winter voor zorgt dat de plant in een kamer staat waar genoeg licht is en de temperatuur rond de 10°C is, dan kan je in het voorjaar bloempjes zien verschijnen. Die stellen niet veel voor, het zijn eigenlijk meer steeltjes met bolletjes, maar als je het voor elkaar krijgt, is het wel echt bijzonder!
– TEMPERATUUR – Kamertemperatuur: 20°C-25°C. In de wintermaanden kan hij lagere temperaturen aan, zie het kopje ‘BLOEIEN’ hierboven. Niet naast de verwarming zetten.
– VERPOTTEN – Als de plant topzwaar wordt en dus te krap in de pot staat, moet hij verpot worden om ervoor te zorgen dat hij ‘fit’ blijft. Dat komt ongeveer neer op 1 x per jaar. Doe dit het liefst in het voorjaar of in de zomer, dan groeien de wortels sneller.
– STEKKEN – Om ervoor te zorgen dat de ‘moederplant’ niet te veel energie stopt in al haar ‘baby’s’ is het het beste om deze stekjes te verwijderen. Daarover hieronder meer 🙂

♡ STEKKEN ♡
Stekjes verwijder je natuurlijk niet alleen om de moederplant te beschermen… Dat doe je waarschijnlijk vooral omdat het heel gaaf is om een zelf-gestekt nieuw plantje te hebben. Dan ben je pas een echte trotse plant mommy! En voor het Pileastekken heb je echt geen groene vingers nodig, want dat is best makkelijk. In de foto’s hieronder zie je hoe je het doet. Goed om vooraf te weten: wacht met stekken totdat je plantje ongeveer 4 cm. hoog is. Dan heeft hij genoeg ‘kracht’ om het nest te verlaten. De meeste stekjes kun je door een beetje te graven met genoeg wortels wegknippen van de ‘moederplant’. Het kan ook voorkomen dat dat niet lukt of dat je een stekje hebt dat vanuit de bovenkant van de stam van de ‘moederplant’ groeit. En als je dat wegknipt heeft het ook nog niet genoeg worteltjes. Die stekjes kun je het beste eerst op water zetten om sneller wortels te kweken:

De Pileadekseltjes van de foto hierboven heb ik gemaakt om te voorkomen dat het stekje in het water valt. Sommige flesjes/potjes lopen taps toe waardoor dit niet gebeurt en met grotere stekjes heb je dit probleem ook niet (zie foto ernaast), maar voor de kleinere kun je van materiaal dat geen water opneemt, zoals foam, cirkeltjes knippen met een gat erin. Vergeet niet een inkeping te knippen van de binnen- naar de buitenkant zodat je het stekje zonder de wortels te beschadigen kunt verwijderen als hij er klaar voor is (zoals op foto 3). En maak de wortels eerst even schoon onder de kraan, zodat de aarde het water in de potjes niet bevuilt. Vul het potje elke keer bij met water, zodat de worteltjes in het water blijven hangen. Het verschilt erg, maar over het algemeen kun je het stekje na een week of 3/4 oppotten. Als je stekje al gelijk genoeg wortels heeft, dan is eerst op water zetten niet nodig. In dat geval kun je ze gelijk in potjes planten. Tip: potjes met een gat onderin voorkomen dat je je plant ‘verzuipt’ of dat er wortelrot verschijnt. Het overtollige water kan weglopen op het schaaltje.

♡ FUN FACTS ♡
PILEA PEPEROMIOIDES…
… is familie van de brandnetel ook al lijken ze totaal niet op elkaar.
… is geen familie van de Oost-Indische Kers terwijl het net bij geboorte gescheiden tweelingzusjes lijken 😉
… wordt in Duitsland ook wel ‘Ufoplant’ genoemd, in Zweden ‘Olifantsoor’, in Noorwegen ‘Lefse Plant’ (Lefse is een Noors plat brood) en in Denemarken ‘Parasolpilea’.
… schittert door afwezigheid in oude plantenboeken, de reden hiervoor is na het lezen van mijn geschiedenisverhaaltje van hierboven wel duidelijk 🙂
… is inmiddels zo hip dat hij absoluut in alle nieuwere plantenboeken staat 😉
… kan als hij goed verzorgd wordt, bladeren produceren zo groot als je hand.
… kun je ook ‘bladstekken’. Stop een gezond blad met stengel in water, wacht heeeel lang, dan groeit er misschien een nieuw plantje onderaan (gewoon wachten op ‘kant-en-klare’ stekjes uit de grond dus!)

♡ MIJN PILEA = JOUW PILEA ♡
Heb je een vraag over jouw Pilea? Dan kun je me die natuurlijk altijd stellen in een reactie onderaan dit bericht (dan hebben anderen er misschien ook wat aan!), via Instagram of via e-mail. Heb je nog geen steeds geen Pilea, wil je een stekje van mij en kun/wil je het ophalen in Enschede? Laat het me dan weten! Opsturen doe ik helaas niet… Heb je naar aanleiding van dit bericht je Pilea gestekt en wil je het delen op Instagram? Gebruik dan mijn hashtag: #mypileaadventure, vind ik leuk! Al mijn Pileafoto’s zijn daar nu onder te vinden 🙂 Ook voor al je andere Pilea-avonturen natuurlijk, want my Pilea is (soms letterlijk) jouw Pilea 😉

P.S. Dit bericht is niet gesponsord, ik beweer niet dat de producten/merken die ik gebruik de beste zijn, vergelijkbare merken hebben vaak hetzelfde succes.